5 juli 2021
Mijn jongste zus zit voorovergebogen aan het bed in het verpleeghuis. Ze draait zich om als ze mij hoort binnenkomen, en ik zie mijn moeder liggen. Tranen wellen onmiddellijk op. Met duim en wijsvinger knijp ik in de hoeken van mijn ogen, alsof ik de tranen wil tegenhouden.
In de hoek van de kamer staat een stagiaire, een jongen van een jaar of 22, nerveus te lachen. Ik werp hem een geïrriteerde blik toe. Bijna verontschuldigend zegt hij dat hij erbij mag zijn omdat hij dat aan mijn vader heeft gevraagd. Ik vraag hem te gaan zitten zodat hij niet zo stijf oogt. Hij weigert dat, maar verschuift wel uit mijn zicht naar een plek achter mij, bij de deur. Beter zo. Dit moment gaat niet om hem.
Mijn zus staat langzaam op; ik heb haar al bijna een jaar niet gezien. Corona en een langslepend conflict hebben daar de oorzaak van. Gevoed door ondoorgrondelijke familiepatronen die zich in de afgelopen 40 jaar hebben genesteld. Weinig communiceren met elkaar, wel over elkaar – ik ben er zo klaar mee. Tranen staan nu in haar ogen. Het valt me altijd moeilijk om haar emoties te duiden. Ik voel ze niet op een manier waardoor ik vanuit mijn eigen verdriet, woede of vrolijkheid contact met haar kan maken.
Mijn moeder ligt met haar hoofd in een vreemde hoek op haar kussen. Haar huid lijkt geel en bijna doorschijnend. Haar ogen zijn naar boven gedraaid en haar mond halfopen. Even denk ik dat ze dood is. Maar dan zie ik haar slikken en haar borstkas lichtjes op en neer gaan. Haar knokige schouder steekt puntig omhoog naast haar hoofd. Shit, wat is ze mager.
Vorige week leek het nog niet zo erg.
Toen zat ze nog rechtop en praatte veel, in een taal die ik niet meer begreep. Tijdens ons halfuur durende gesprek knikte en ‘hmm’-de ik, waarna ze me vroeg harder te spreken vanachter mijn mondkapje. Daarna werd ze emotioneel en moe. Ze huilde zachtjes, wanhopig zoekend naar woorden om uit te leggen wat er aan de hand was. Dat lukte niet. Ik knuffelde haar en nam afscheid, beloofde snel terug te komen.
Nu ben ik er weer, voor iets dat ik haar gun maar zelf niet wil. Een voorbereiding op haar dood.
‘Ik snap het’, fluistert ze bijna onhoorbaar terwijl ze kijkt naar het ritueel dat mijn vader die diaken is, uitvoert.
Mijn hart scheurt en ik pak haar hand.
